ชื่อทางวิทยาศาสตร์:
Artocarpus
heterophyllus
ก่อนอื่นเรามาดูการเรียกชื่อ ขนุนตามถิ่น หรือภาคกันครับว่ามีการเรียกชื่อกันอย่างไร
ขนุน ทางภาคอีสานเรียกว่า บักมี่
ภาคเหนือเรียกปาหนุน
ภาคใต้เรียก หนุน
กาญจนบุรีเรียก กระนู
มีชื่อสามัญว่า Jack fruit ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า
Artocarpus heterophyllus lam. ถิ่นกำเนิดของขนุนอยู่ที่ประเทศอินเดีย
จากนั้นได้แพร่หลายไปบนผืนแผ่นดินเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ด้วยกระบวนการค้าที่ติดต่อแลกเปลี่ยนสินค้ากันในแถบนี้ขนุนได้รับควานิยม
อย่างมากโดยเฉพาะในแหลมมลายูได้ชื่อว่า แจ็กฟรุต (jack fruit) คำว่า jack มาจากคำว่า จากา (jaka) เป็นภาษาโปรตุเกส ซึ่งก็เพี้ยนมากคำพื้นเมืองมลายู คือ จัคคา (Chakka)
แปลว่า "กลม" อีกที่หนึ่ง คำว่า แจ๊กฟรุตนี้
เรื่มปรากฎครั้งแรกในช่วงศตวรรษที่ 17
- ขนุนไม่ได้เป็นผลไม้พื้นเมืองของไทย
แต่ก็ไม่ปรากฎหลักฐานใดที่จะอ้างอิงได้ว่าใครนำขนุนเข้าปลูกเมื่อไหร่หรือ
อย่างไร แต่เดิมดินแดนสยามก็มีขนุนมาตั้งแต่ครั้งสมัยพ่อขุนรามคำแหง
ดังที่กล่าวไว้ในศิลาจารึกว่า "ป่าพร้าวก็หลายในเมืองนี้
ป่าลางก็หลายในเมืองนี้ คำว่า "ลาง" เป็นภาษาไทใหญ่ หมายถึง
"ขนุน" ครั้นล่วงถึงสมัยกรุงศรีอยุธยา
ก็ปรากฎว่าได้กล่าวไว้ในจดหมายเหตุของวิละภาเคทะระ เรื่อง
"คณะฑูตลังกามาประเทศสยาม" ว่าคนสายามได้มีการในสิ่งของต้อนรับ
หนึ่งในนั้นมีขนุน 11 ผลด้วย
- คนไทยนิยมปลูกขนุนไว้ตามบ้าน
เพราะเชื่อว่า "ขนุน" เป็นนามมงคล ปลูกไว้ในบ้านไหน
ก็จะให้ความเป็นสิริมงคลทำให้บ้านนั้นได้รับการเกื้อกูล
หนุนเนื่องให้รุ่งเรืองในชีวิตและอาชีพการงาน
- ขนุนเป็นไม้ยืนต้นเนื้อแข็ง
ตะกูลเดียวกับต้นสาเกลำต้นใหญ่ มียางขาวทั้งต้น ใบออกแบบสลับ
รูปร่างกลมรีใบสีเขียวเข้มเรียบเป็นมัน เนื้อใบเหนียวและหนา
ดอกออกเป็นช่อสีเขียว ดอกตัวผู้และดอกตัวเมียอยู่ในต้นเดียวกัน
ช่อดอกตัวผู้ออกบริเวณปลายกิ่งหรือออกใบ เป็นแท่งยาว
ช่อดอกตัวเมียเป็นแท่งกลมยาว ออกตามลำต้นหรือกิ่งก้านใหญ่ ขนุนให้ผลดก
ต้นที่สมบูรณ์สามารถให้ผลได้เต็มที่มากถึง 200-300 ผล ผล
ขนุนเติบโตมาจากดอกเล็ก
ๆ นับร้อยนับพันที่ผสานกัน เมื่อติดผลจำนวนนับร้อยเป็นยวงหุ้มเมล็ด
(ยวงคือเนื้อขนุนส่วนที่นำมากิน) มีซังเป็นเส้น ๆ รองรับ
เกาะเรียงกันบนแกนขนุน มีเปลือกหุ้มยางทั้งหมอ จึงทำให้ดูคล้ายเป็นผลเดียวกัน
ลักษณะเดียวกับสับปะรด ผลดิบเปลือกสีเขียวสด มีหนามทู่เล็ก ๆ รอบผล
ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางผล 20-35 ซม. หากกรีดเปลือกจะมียางเหนียว
สีขาวไหลเยิ้มออกมา เมื่อขนุนแก่เปลือกจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอ่อนอมเหลือง
หนามบนผิวเปลือกจะแบนป้านออกภายในผลจะมีซังขนุนเป็นเส้น ๆ หุ้มยวงสีเหลืองไว้
ภายในยวงมีเมล็ดกลมรี สีเครีม เปลือกหุ้มเมล็ดบาง
- ขนุนมีหลายพันธุ์หลายสี
หลายเนื้อและหลายระดับความหวานซังขนุนบางผลจะหวานหอมเช่นเดียวกับยวงนำมากิน
ได้เช่นเดียวกับเนื้อขนุน แต่ซังขนุนส่วนมากมักเหนียว รสหวานจือซืด จึงถูกทิ้ง
ขนุนมีหลายขนาด ขนาดใหญ่หนักถึง 40 กิโลกรับ นับเป็นผลไม้ผลใหญ่ที่สุดในบรรดาผลไม้ทั้งหลายทั้งปวงในโลก
ขนุนมีมากมายหลายพันธุ์ เช่น พันธุ์ขุนวิชาญ อีถ่อ แม่น้อยทะวาย และละแม
เป็นต้น
ขนุนที่นิยมปลูกมีดังต่อไปนี้
o พันธุ์ตาบ๊วย เนื้อสีจำปาออกส้มเหลือง ผลขนาดใหญ่เนื้อหนา
หวานกรอบ
o พันธุ์ฟ้าถล่ม ขนาดใหญ่หนักถึง 20-30 กิโลกรับ
ลูกค่อนข้างกลม เนื้อหนา สีเหลืองทอง รสหวานสนิท
o พันธุ์ทองสุดใจ ผลขนาดใหญ่ มีน้ำหนักถึง 25 กิโลกรัม รูปร่างยาว เนื้อสีเหลือง แห้งกรอบ
รสหวานปานกลางไม่หวานจัดเท่าฟ้าถล่ม
o พันธุ์จำปากรอบ เนื้อสีจำปา เนื้อไม่หนาเท่าไร รสหวานอมเปรี้ยวนิด
ๆ ผลมีขนาดกลาง น้ำหนัก 15-18 กิโลกรัม
- ขนุนออกดอกตลอดปี
จึงมีขนุนสุกให้กินตลอดปีเช่นกัน ในช่วงเดือนมกราคมถึงพฤษภาคม
เป็นฤดูกาลที่ขนุนสุกมากที่สุด แหล่งปลูกอยู่ที่จังหวัดปราจีนบุรี ชลบุรี
ระยอง นครปฐม นครสวรรค์ พิษณุโลก และอุตรดิตถ์
- เนื้อขนุนสุกเป็นเครื่องชูกลิ่นชูรสขนมหวานอื่น ๆ ได้ดี เช่น
ฉีกใส่ไอศกรีมกะทิสด ลอดช่องสิงคโปร์ รวมมิตรหวานเย็น และใส่ในน้ำเชื่อม
จะได้ทั้งกลิ่นและรสชาติอันเป็นเสน่ห์เฉพาะตัวของขนุน
นอกจากนี้คนโบราณยังเอาขนุนไม่ทำเป็นหน้าข้าวเหนียวมุนเพือชูกลิ่นหอม
มีรสหวานจัดเข้ากันได้ดีกับความมันเหนียวของข้าวเหนียวมูน
- ขนุนสุกนำไปอบแห้งเป็นขนุนแห้งพร้อมกินเป็นของว่างคนอินโดนีเซีย
ใช้ขนุนแห้งมารับแขกต่างชาติอย่างภาคภูมิใจในประเทศไทยมีขนุนอบแห้งบรรจุถุง
ออกมาขายอยุ่บ้าง แต่ไม่แพร่หลาย ส่วนขนุนอ่อนนำมาใช้เป็นผักปรุงอาหารได้
คุณค่าทางโภชนาการและสรรพคุณ:
ขนุน
เป็นยาระบายอ่อน ๆ บำรุงกำลัง แก้กระหายน้ำ ช่วยให้หายเมา ช่วยในการย่อยอาหาร
ขนุนให้พลังงานสูง เพราะมีคาร์โบไฮเดรต นอกจากนี้ยังมีวิตามินเอ
ช่วยบำรุงสายตาอีกด้วย ส่วน เมล็ด ช่วยขับน้ำนมในสตรีหลังคลอดและบำรุงร่างกาย
แก่น หรือ กรัก ของต้นขนุนนำไปต้มน้ำ ทำเป็นสีย้อมฝาด ใช้ย้อมสบงจีวรพระ
เห็นไหมละครับว่า ขนุน
นอกจากจะเป็นผลไม้แล้วยังสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลายๆด้าน ตั้งแต่ลำต้น ลงมาจนถึง
โคนราก
คนทั่วไปยังนิยมปลูกกันไว้ในบ้าน
เพราะเชื่อว่า ขนุนนั้นเป็นไม้มงคล
ให้การช่วยเหลือเกื้อกูล หนุนเนื่องในชีวิตและการงานอีกด้วยครับ
ขอขอบคุณแหล่งที่มา misterfruitthailand.com
สวนขนุนเงินล้าน คุณภาพส่งออกต่างประเทศ กับการใช้ไคโตซานน้ำดำ จาก youtube.com
และเม็ดขนุน จาก ยูทูป เช่นเดียวกัน
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น